Otvorena izložba „Hilandarski medicinski kodeks i srpska srednjovekovna medicina“
Ivan B.
Objavljeno 12/02/2023
Pomoćnica ministra za kulturno nasleđe i digitalizaciju Danijela Vanušić, otvorila je u četvrtak izložbu „Hilandarski medicinski kodeks i srpska srednjovekovna medicina“ u galeriji Prirodnjačkog muzeja u Beogradu i tom prilikom istakla značaj izložbe, ne samo po izboru teme kojoj je posvećena, već i saradnji više različitih ustanova kulture i nauke.
– Realizacija ove izložbe plod je zajedničkog rada Prirodnjačkog muzeja i Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stankovi“ što još jednom potvrđuje da timski rad nauke i struke uvek daje prave rezultate i stvara nove vrednosti – dodala je Vanušić.
Ona je podsetila da se lečenje u srednjovekovnoj Srbiji zasnivalo na dostignućima ondašnje najrazvijenije evropske naučne medicine, nasuprot često prisutvnim predrasudama da su jedine terapije toga vremena bile vradžbine i bajanje.
Autori izložbe su Aleksandra Savić, muzejski savetnik Prirodnjačkog muzeja i dr Snežana Jarić, naučni savetnik, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ (IBISS).
Izložba „Hilandarski medicinski kodeks i srpska srednjovekovna medicina“ ima za cilj da javnosti predstavi medicinska znanja i praksu lečenja ljudi lekovitim sredstvima iz prirode, koja su bila dostupna u srednjem veku u Srbiji.
Osnovna medicinska i farmakološka znanja srednjeg veka bila su uglavnom vezana za manastire i bazirala su se na korišćenju lekovitih sredstava iz prirode (biljnog, životinjskog i neorganskog porekla). Zapisi i podaci o etnobotaničkoj i farmakološkoj praksi čuvani su u mnogim manastirskim arhivama, a u novije vreme objavljeni su su u mnogim naučnim radovima.
Jedan od najdragocenijih dokumenata srpske srednjovekovne medicine predstavlja rukopis Hilandarski medicinski kodeks (15–16. vek), kao najkompletniji primer zbirke medicinskih rukopisa iz srednjovekovne prakse Salerno-Monpelje škole. Rukopis je 1952. godine otkriven u riznici srpskog manastira Hilandar na Svetoj Gori, a u hilandarskoj arhivskoj građi zaveden je pod brojem 517. Njegovo otkriće predstavlja jedno od najznačajnijih koraka u istraživanju istorije medicine srednjeg veka u Srbiji i Evropi. To je jedinstveni zbornik sačuvanih medicinskih i farmakoloških spisa, koji se mogu smatrati prvom srpskom i prvom slovenskom farmakopejom. Slični spisi napisani narodnim jezikom nisu postojali kod drugih slovenskih naroda, niti kod većine evropskih naroda u tom periodu.
Izložba će biti otvorena do juna 2023. godine.
