„Ukrštanje“ u Galeriji-legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića
Ljiljana Z.
Objavljeno 08/12/2023
Izložba „UKRŠTANJE / Teritorija i sopstvo” umetnika Mihaela Milunovića biće otvorena 15. decembra u Galeriji-legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića i trajaće do 23. februara 2024. godine.
Poslednje tri decenije, koliko je prisutan i aktivan na domaćoj i međunarodnoj umetničkoj sceni, Mihael Milunović svoju praksu vezuje za kontinuirana eksperimentisanja sa različitim likovnim disciplinama i vizuelnim izrazima, dok tematska interesovanja najšire usmerava na istraživanja istorijskih i savremenih fenomena manifestovanja sociopolitičkih, kulturnih i ideoloških sistema i konteksta.
Milunovićevo temeljno proučavanje društvene i vojne istorije, mitologijâ, religijâ, raznolikog umetničkog nasleđa, nauke, sfera popularne i masovne kulture otvorilo mu je prostor trajnih mogućnosti u reinterpretacijama divergentnih vizuelnih, idejnih, narativnih sadržaja, na kojima gradi i dalje konceptualno razvija vrlo specifičan likovni vokabular i autorsku poetiku.
Već od najranijih serija slika i crteža, u fokusu Mihailovog zanimanja jeste višeznačnost simbola kao sredstva složene komunikacije između pojedinca, kolektiva i sveta koji ih okružuje, kao način kojim se konstruišu saznanja i identiteti, izražavaju ideologije i karakteristike kulture određene sredine, uspostavljaju psihološke veze sa dubljim slojevima stvarnosti.
Upravo ovo poslednje će Milunovića i najviše intrigirati – otkrivanje „objektivne realnosti” u dimenzijama ispod beskrajne površine cirkulacije i brze apsorpcije slika i informacija, u oblicima, stanjima, porecima i procesima njenog funkcionisanja koji počivaju na stalnom uodnošavanju i uticajima percepcije i imaginarnog, prošlosti i sadašnjosti, faktualnog i fiktivnog.
Podrivajući ustaljene pojmove i značenja civilizacijskih tekovina, tradicionalnih simbola, insignija, društvenih konstrukata, umetnik kreira svet koji nije antipod postojećem i poznatom već njegov invertirani odraz, zona konstituisana događanjem, spajanjem i prožimanjem materijalnih fragmenata različitih vremensko-geografskih registara.
Bogata žanrovska i podžanrovska istorija naučno-fantastične literature i filma, pulp magazina, stripa između dva svetska rata, retrofuturističkih ilustracija, poratnih zapadnih ideološko-propagandnih postera kao i primeri metafizičkog slikarstva i magijskog realizma, za Milunovića postaju neiscrpan izvor inspiracije.
Prizori u kojima se odvijaju paradni marševi i vojno-političke procesije, izvode drevni rituali i obredi, vrše zakulisne radnje i eksperimenti, otvaraju vrata tajnih kabineta, komandnih štabova i laboratorija, protežu pejzaži natkriljeni simbolima civilizacijskog progresa i tehnološkog napretka ali i mehanizama dominacije i eksploatacije, uvode posmatrača u svojevrstan virtuelni prostor kolektivnih istorijskih iskustava.
Između snova i katastrofa – mogla bi se ukratko tematski sažeti i opisati Milunovićeva serija radova koja nastaje u proteklih deset i više godina, a kojoj pripada i najnovija produkcija slika, crteža, objekata i instalacija predstavljenih na aktuelnoj izložbi, koncipiranoj u nekoliko ambijentalnih celina uključujući i dvorišni deo Galerije – legata Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića.
Milumovićeva suptilna kritička zasecanja u društvenu realnost savremenog globalnog sveta ozračenog kapitalom, koji ne ostavlja gotovo nikakvu perspektivu u pogledu humane budućnosti, traverziraju preko teritorije turbulentnih epoha, društvenih uspona i padova, otkrića i destrukcija, herojskih vremena i umrtvljenih simbola, kolektivnih činova vere i usahlih ideologija, naučnih dostignuća i ekstinkcije vrsta, sve do utopijskih vizija i košmarnih stvarnosti.
Kustos izložbe Mihaila Milunovića je istoričar umetnosti Miroslav Karić.
lj.z.
