Tribina „Islamska socijalna filozofija i Karl Marks“ u DOB
Ljiljana Z.
Objavljeno 10/09/2024
Tribina „Islamska socijalna filozofija i Karl Marks“ biće održana u sredu, 11. septembra u 19 časova u Tribinskoj sali Doma omladine Beograda.
- Ciklus tribina: „Islam i Zapad – filozofija i sociologija“
- Organizacija: Dom omladine Beograda i Centar za religijske nauke „Kom”
- Predavač: dr Muamer Halilović, član Saveta osnivača Centra za religijske nauke „Kom”
U okviru šeste tribine iz ciklusa „Islam i Zapad – filozofija i sociologija” nastojimo da uporedimo neke od osnovnih segmenata Marksove socijalne misli s onim što se ističe u islamskoj tradiciji. Pojedini analitičari često pokušavaju da pronađu određene paralele između Marksovih socijalističkih pogleda na društvene probleme i nekih segmenata islamske filozofske i socijalne misli. Koliko u takvim analizama ima istine? Koje su sličnost i koje su razlike? Kako u svemu tome protumačiti ulogu religije? Na ovoj tribini nastojimo da ponudimo okvirne odgovore na ova pitanja.
Prema klasičnom filozofskom mišljenju u islamu i hrišćanstvu, religija je izvor saznanja, te je sasvim moguće iz nje preuzimati znanje na osnovu kojeg ćemo suvereno analizirati čovekov individualni i društveni život. Društvo je, prema tom pogledu, predmet naučnog istraživanja koje je nekad racionalno a nekad empirijsko, ali koje je svakako utemeljeno na saznajnim osnovama religije kao obuhvatnog pogleda na svet. Na isti način, kada se pojmi suština društva i socijalnog života, moguće je razmotriti i praktičnu ulogu religije u društvu. Socijalna filozofija u islamu nužno obuhvata sve te aspekte i ne ograničava se samo na analizu praktične uloge religije u zajednici. S druge strane, na osnovu modernog stanovišta, gde dominiraju empiristički i pozitivistički stavovi, religija ne poseduje gotovo nikakav naučno kredibilan i saznajni karakter. Ona je zbir emotivnih iskaza i simboličnih obreda koji imaju dejstvo na razne tokove čovekovog individualnog i socijalnog života. Ona sama po sebi ne može razmatrati ni suštinu čoveka kao individualnu ličnost, ni prirodu društva. Religija je pojava koju treba da analizira druga saznajna institucija, a budući da ima i dejstva na društvo, bar delimično – a kod nekih sociologa i potpuno – ona se mora predstaviti kao socijalna pojava. I pošto je sociologija nauka koja razmatra socijalne pojave, obavezu analiziranja suštine religije i njene uloge u zajednici preuzimaju sociolozi.
