Snimano u Australiji, Srbiji, Grčkoj i Severnoj Makedoniji tokom 18 meseci, delo govori o šestoro Australijanaca koji su služili sa srpskim snagama na Solunskom frontu.
Evropska premijera dokumentarnog filma „Kajmakčalan”, zasnovanog na otkriću istoričara Bojana Pajića o do sada neispričanoj priči, australijskim dobrovoljcima koji su se borili zajedno sa Srbima u Prvom svetskom ratu, biće održana večeras s početkom u 19 časova u Velikoj sali Doma omladine Beograda. Bojan Pajić će prisustvovati premijeri svoga dela koja će biti upriličena na otvaranju revije „U susret 72. Martovskom festivalu” i posle projekcije predstaviće se publici. Film su, po scenariju Borisa Trbića i Bojana Pajića, režirali Trbić i Dragan Gavrilović, za produkciju „Australians with Serbs Association Inc”.
Do 4. oktobra u okviru ove revije publika će moći da pogleda šest filmova, pet dugometražnih dokumentarnih i jedan kratkometražni film, od čega je pet premijera. Pored filma „Kajmakčalan” biće predstavljena i dela: „NepobeDiv”, o životu i sportskoj karijeri srpske i svetske rukometne legende Zorana Tute Živkovića, zatim kratki film „13. runda”, kao i ostvarenja „Alhemičarev san”, „Čovjek lavina” i „Hasanovi ratovi”.
Istražujući australijske, srpske, britanske i francuske arhive, Pajić je, kako saznajemo, otkrio da je više od 1.500 australijskih i novozelandskih dobrovoljaca: lekara, bolničarki, vozača saniteta, vojnika, mornara i članova vazduhoplovstva služilo rame uz rame sa srpskim snagama tokom rata, pružajući podršku srpskom otporu austrougarskoj i nemačkoj invaziji. Međutim, zvanična australijska istorija rata, kao ni kasnije istorijske studije, ne pominju učešće ovih zaboravljenih dobrovoljaca.
Australijski dobrovoljci borili su se zajedno sa Srbima tokom herojske odbrane zemlje, povlačenja srpske vojske preko Albanije na ostrvo Krf i u bitkama na Solunskom frontu, sve do oslobođenja Srbije. Mnogi dobrovoljci iz Australije bile su žene, uključujući lekarke, bolničarke, umetnice… koje su bile pionirke u svojim profesijama, ali i u borbi za ženska prava.
Sniman u Australiji, Srbiji, Grčkoj i Severnoj Makedoniji tokom 18 meseci, film „Kajmakčalan” govori o šestoro Australijanaca: doktorki Meri de Garis, bolničarki Etel Gilingam, spisateljici Steli Majls Frenklin, kćerki poznatog sidnejskog magnata Oliv Kinga, kao i vojnicima Najlu Malarkiju i Edvardu Remidžu, koji su služili sa srpskim snagama na Solunskom frontu. U filmu govore istoričari, vojni i medicinski stručnjaci iz Australije i Srbije, uključujući profesora Dejvida Hornera, general-majora profesora Džona Pirna, Meta Andersona, dr Mila Bjelajca i dr Ratomira Miličića, koji rasvetljavaju malo poznate detalje o ovoj temi, kao i sa potomcima australijskih dobrovoljaca koji oživljavaju sećanje na svoje pretke i njihovu ratnu službu.
Filmska ekipa prati Bojana Pajića na njegovom putovanju u Srbiju i region, zajedno sa grupom potomaka, dok posećuju bolnice, ratišta i gradove u kojima sećanje na ove Australijance i dalje živi, otkrivajući ovo do sada nepoznato poglavlje australijske istorije Prvog svetskog rata.
